Wanneer is een or verplicht?

Voor bedrijven met meer dan vijftig medewerkers is een or verplicht. De wet zegt dat dit ‘in de regel’ het geval moet zijn. Dat betekent dat er over het hele jaar genomen in de meeste perioden meer dan vijftig mensen werken.
In een onderneming met minder dan vijftig medewerkers kan een ondernemer toch verplicht worden een or in te stellen door de cao of een arbeidsvoorwaardenregeling.

De werkgever moet duidelijke voorlichting geven over de rol, rechten en plichten van de or en serieus proberen voldoende kandidaten te vinden. Zijn er ondanks zijn inspanningen niet genoeg or-leden te vinden, dan moet hij het na een tijdje – bijvoorbeeld na een (half) jaar – opnieuw proberen.

Voor bedrijven met tien tot vijftig medewerkers is een or niet verplicht. Zij mogen deze wel hebben. Als er geen or is, dan is een personeelsvertegenwoordiging (pvt) verplicht als de meerderheid van de werknemers daarom vraagt. Heeft een bedrijf geen or of pvt maar wel meer dan tien medewerkers? Dan moet de ondernemer minstens tweemaal per kalender jaar een personeelsvergadering organiseren om de medewerkers informatie en inspraak te geven.

Medewerkers en vakbonden kunnen de kantonrechter vragen de werkgever te verplichten om binnen een bepaalde termijn een or in te stellen. Het is ook mogelijk de bemiddeling van de bedrijfscommissie hiervoor in te roepen.

• Artikel 2 WOR: over de verplichting een or op te richten.
• Artikel 5a WOR: over de verplichting een or op te richten in cao of arbeidsvoorwaardenregeling.
• Artikel 9 lid 2a WOR: omschrijving van het begrip ‘vakorganisatie’ die de kantonrechter kan vragen een or op te richten.