Er bestaat helaas geen grote draaiknop waarmee we de arbeidsproductiviteit in Nederland kunnen verhogen. En nee, de oplossing is niet dat we steeds harder en langer moeten gaan werken.
Leestijd: 2 minuten
Column van:
We moeten vooral slimmer werken. Dat kan door te investeren in arbeid (mensen) en in kapitaal (ondernemerschap en technologie). En door arbeid en kapitaal slimmer te combineren, bijvoorbeeld via sociale innovatie. Iedereen heeft nieuwe vaardigheden nodig om goed met technologie te kunnen omgaan én om die technologie op de juiste manier te gebruiken en werkplezierte behouden.
Daarbij hoort het inzetten op toegankelijk, aantrekkelijk onderwijs en op leven lang ontwikkelen, ook op de werkvloer. En zorgen dat alle talenten worden benut. Niemand mag ongewild aan de kant blijven staan. Daarom blijft aandacht voor diversiteit en inclusie essentieel.
Daarnaast is het van belang om vernieuwend ondernemerschap te stimuleren. Dat vraagt om serieuze investeringen in pioniers en start-ups. Kleine, creatieve bedrijven hebben ruimte nodig om nieuwe technologie te ontwikkelen. Die innovatie hebben we hard nodig: om te verduurzamen én om met minder mensen meer te doen.
Tegelijkertijd moeten knelpunten worden opgelost. Opschalende bedrijven moeten makkelijker aan financiering kunnen komen en vergunningstrajecten die nu heel complex zijn, zouden vereenvoudigd moeten worden.
De echte oplossing is dat we aan meerdere knoppen tegelijk draaien. Welke sectoren vinden we zó belangrijk dat we daar mensen voor willen blijven inzetten? En in welke sectoren willen we de automatisering verder stimuleren? Willen we bijvoorbeeld zelfrijdend vervoer en zorg- of lesrobots?
De productiviteitsgroei in Nederland loopt nu al twaalf jaar achter vergeleken bij de rest van Europa en is de laatste twee jaar zelfs gedaald. Daarom wil de SER dat dit thema hoog op de agenda komt. Ons advies laat zien dat de sociale partners er samen met het kabinet de schouders onder willen zetten om de arbeidsproductiviteit omhoog te krijgen.
We kunnen weer voorop lopen in Europa. Dat lukt als we kansen benutten, werk slimmer organiseren en investeren in ondernemerschap en innovaties. Een samenhangende aanpak voor arbeidsproductiviteitsgroei, met stevige samenwerking tussen de overheid, bedrijfsleven en werkenden. Daarmee maken we de slag naar de economie, de arbeidsmarkt en de samenleving van de toekomst.
Werken aan groei van de arbeidsproductiviteit is nodig voor het verdienvermogen van de Nederlandse economie op lange termijn, het verlagen van de werkdruk en het verbeteren van de kwaliteit van werk en van de arbeidsvoorwaarden.
