Samen de schouders eronder
‘Werk mee aan de toekomst. Neem dappere besluiten, toon lef en moed. Schouders eronder, aan de slag!’ Die woorden, gericht aan werkgevers en werkenden, ouderen en jongeren, beleidsmakers en bestuurders, waren het slot van mijn toespraak bij de viering van 75 jaar SER en 80 jaar Stichting van de Arbeid in oktober dit jaar. Het is ook onze boodschap aan de informateur en alle politieke partijen in de Tweede Kamer. Laten we doorbraken bereiken op alle opgaven waarop de laatste jaren niet is doorgepakt.
Leestijd: 3 minuten
Column van:
Tachtig jaar geleden zetten werkend en ondernemend Nederland er samen de schouders onder om het land na de oorlog weer op te bouwen. Nu staan we voor de uitdaging om ons land óm te bouwen. Het nieuwe kabinet, in welke samenstelling dan ook, staat voor enorme opgaven. Daarbij kan het op de SER rekenen. Wij willen in gesprek over een investerings- en hervormingsplan en zien daarbij drie prioriteiten: Nederland kan niemand missen, Nederland moet vooruit én van het slot.
Nederland kan niemand missen
Om de vergrijzing op te vangen, de energietransitie mogelijk te maken en het noodzakelijke werk gedaan te krijgen, is iedereen nodig. Wij willen dat de arbeidsmarkt toekomstbestendig wordt en de kwaliteit van werk wordt gewaarborgd. Dat werkenden weerbaarder en bedrijven wendbaarder worden. Dat flex minder flex wordt en internationale arbeidskrachten een betere positie krijgen. De afgelopen jaren heeft de SER hiervoor tal van voorstellen gedaan, bijvoorbeeld in ons SER-advies over sociaal-economisch beleid op de middellange termijn (MLT-advies) en met ons Pensioenakkoord. Het is cruciaal dat het nieuwe kabinet de implementatie daarvan doorzet. We zitten niet te wachten op nieuwe verkenningen en visiestukken, het is tijd voor actie.
Nederland moet vooruit
Ons land blijft vergeleken met andere landen achter met investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D) en ook in arbeidsproductiviteit. Wij willen dat het ondernemersklimaat stabieler, concurrerender en innovatiever wordt. Dit vraagt om concrete ontwikkelpaden en regelingen voor een leven lang leren, kennisverspreiding en sociale innovatie. Het vraagt ook om oplossingen voor financieringsknelpunten voor het mkb. En ook daar heeft de SER voorstellen voor gedaan waar het volgende kabinet mee aan de slag kan.
Nederland moet van het slot
De opstoppingen op het elektriciteitsnet belemmeren de energietransitie en de woningbouw en verslechteren het vestigingsklimaat voor bedrijven. Vanwege de stikstofproblematiek loopt de vergunningverlening voor woningbouw, infrastructuur, industrie en landbouw ook nog eens vast. Onze oproep aan het volgende kabinet: breid het elektriciteitsnet uit, pak de hoge energiekosten aan en los de stikstofproblematiek op. Ondersteun bedrijven die aantoonbaar willen verduurzamen, bijvoorbeeld door de vergunningverlening te vergemakkelijken en kosten te spreiden. En maak de energietransitie betaalbaar, haalbaar en rechtvaardig voor iedereen.
Het is de hoogste tijd voor een actieagenda
Het is tijd om door te pakken en ernst te maken met de uitvoering. Dat kan de politiek niet alleen. Veranderingen vragen niet alleen politiek, maar ook maatschappelijk draagvlak. Daarom is het van belang dat de politiek en maatschappelijke organisaties als de SER samen oplopen. Het is aan de politiek om keuzes te maken en besluiten te nemen. Maar die gaan pas werken als er maatschappelijk draagvlak voor is.
Daarom doet de SER een stap naar voren
Wij willen samenwerken met het volgende kabinet. We staan al in de startblokken. Wij zijn bereid akkoorden te sluiten, adviezen te leveren en uitvoeringsagenda’s op te stellen over vraagstukken die dringend om oplossingen vragen, zoals een beter arbeidsongeschiktheidsstelsel, een eenvoudiger belastingstelsel en de concrete invulling van een leven lang leren. Wij zijn bereid om breed maatschappelijke draagvlak te zoeken. Daarbij realiseren wij ons heel goed dat bedrijven en werknemers ook zelf aan de bak moeten, bijvoorbeeld met investeringen in R&D, arbeidsproductiviteit en concrete voorzieningen voor een leven lang ontwikkelen. Daar mag het kabinet ons op aanspreken.
We kunnen het ons niet permitteren om het land stil te laten staan
Het wordt tijd dat we iedereen mobiliseren, de stap vooruit zetten met ondernemerschap en zorgen dat het land van het slot gaat. Welk kabinet er ook komt, niemand krijgt er spijt van dat we hier werk van maken. Een investerings- en innovatieplan is in ieders belang, voor nu en de toekomst.
Nederland wil vooruit. Samen de schouders eronder. Aan de slag!
