Stap 6: Zorg voor herstelmaatregelen of werk hieraan mee
Een belangrijk onderdeel van de OESO-richtlijnen is dat bedrijven verantwoordelijkheid moeten nemen voor herstel van eventuele milieuschade en schendingen van mensenrechten en arbeidsrechten in hun waardeketen. De soort van betrokkenheid bij de uiteindelijke (potentiële) negatieve impact is bepalend voor de mate waarin je deze verantwoordelijkheid dient te nemen. Een bedrijf kan directe veroorzaker van de negatieve impact zijn, eraan bijdragen of indirect verbonden (gelieerd) zijn.
In elk geval is het voor ieder bedrijf relevant om een robuust klachtenmechanisme te hebben. Check de huidige klachtenprocedure en pas die indien nodig aan, zodat individuen, groepen en organisaties die negatieve gevolgen ondervinden in jouw handelsketen hier terecht kunnen. Een robuust klachtensysteem voldoet tenminste aan de volgende voorwaarden:
- Het systeem is bekend bij alle medewerkers (*en medewerkers van leveranciers).
- Het systeem is gemakkelijk toegankelijk voor alle medewerkers (*).
- Het systeem wordt vertrouwd door alle medewerkers. (*)
- Het systeem bevat ingebouwde periodieke voorlichting om medewerkers (*) bekend te maken en houden met het klachtensysteem en de rechten, normen en waarden die het moet borgen (inclusief mensenrechten, arbeidsrechten en milieubescherming).
- Het systeem beschermt de melder (klokkenluider).
- Het systeem bevat een centrale registratie van alle ontvangen meldingen en hoe deze zijn afgehandeld.
Je kunt zelf een klachtensysteem opzetten, maar kleinere bedrijven maken ook vaak gebruik van collectieve klachtenmechanismen, bijvoorbeeld via de CAO. Het loont dus de moeite te controleren of het mogelijk is om aan te sluiten bij een dergelijk collectief en in hoeverre dit systeem ook toegankelijk is voor meldingen van ketenactoren. In het kader van IMVO is het namelijk essentieel dat het klachtensysteem ook bekend is bij - en toegankelijk is voor - externe stakeholders, waaronder (werknemers van) leveranciers, klanten, ngo’s en vakbonden.
Toegang tot herstel voorbij de eerste leveranciers
Hoe verder terug in de keten, des te kleiner de kans dat gedupeerden bij jou terecht zullen komen. In het geval dat jouw betrokkenheid zich beperkt tot “gelieerd zijn aan” ben je volgens de OESO ook niet verantwoordelijk voor het bieden van herstel (zie BIJLAGE 2). Desalniettemin kun je er natuurlijk wel alert op zijn dat ketenactoren die dichter bij de “probleem-schakels” zitten wel hun verantwoordelijkheid nemen. In ieder geval kun je in de gedragscode een verwijzing opnemen naar het Nationaal Contact Punt (NCP) OESO-richtlijnen en leveranciers vragen hetzelfde te doen.
Wat doet het Nationaal Contact Punt (NCP)?
Sub-thema 6.1 Klachtenmechanisme
92. Wat is een klachtenmechanisme, hoe breng je ze in de praktijk en monitor je de werking?