Wat is een aanstellingskeuring?

Als laatste onderdeel van een sollicitatieprocedure kan een bedrijfsarts vragen stellen over je geestelijke en lichamelijke gezondheid om te beoordelen of je medisch geschikt bent voor de baan. Dit noemen we een aanstellingskeuring.

De werkgever kan door een bedrijfsarts een aanstellingskeuring laten verrichten voordat hij iemand definitief aanstelt. Het onderzoek kan bestaan uit vragenlijsten, een gesprek en/of aanvullend lichamelijk of laboratoriumonderzoek.

Voorbeelden 

Een treinmachinist moet goed kleuren kunnen onderscheiden. Een stucadoor moet boven zijn macht kunnen werken, een boomverzorger moet goed kunnen klimmen en klauteren. Het zijn voorbeelden van functies waarbij de werkgever zeker wil weten of de sollicitant medisch geschikt is voor het uitoefenen van het beroep.

Regels voor een aanstellingskeuring

Een aanstellingskeuring mag niet zomaar. Daar gelden strenge regels voor. Deze regels zijn vastgelegd in de Wet op de medische keuringen (Wmk).

Hier vind je de belangrijkste regels die gelden voor aanstellingskeuringen:

  1. Een aanstellingskeuring mag niet, tenzij …
    Alleen als iemand solliciteert op een functie waarbij diens gezondheid en veiligheid of die van andere personen gevaar lopen, mag een keuring deel uit maken van de sollicitatieprocedure.
    Denk aan functies als duiker, brandweerman, piloot of beroepsmilitair. Voor deze functies zijn bijzondere functie-eisen geformuleerd.
    Alleen een bedrijfsarts mag onderzoeken of de sollicitant aan de medisch gestelde gezondheidseisen voor de functie voldoet.

  2. Selectie op basis van gezondheid mag niet
    Een keuring mag niet gebruikt worden om een sollicitant op basis van diens gezondheid op voorhand af te wijzen. In een sollicitatieformulier mogen dus ook geen vragen over gezondheid staan. Als je dit toch tegenkomt, meld het de Commissie Klachtenafhandeling Aanstellingskeuringen (CKA).
    Tijdens een aanstellingskeuring mogen ook geen algemene gezondheidsvragen worden gesteld. Voorbeelden hiervan vind je op de pagina Tien verboden vragen.
    De bedrijfsarts mag alleen gezondheidsvragen stellen die direct verband houden met de eisen voor de betreffende functie. Daarom mag een eventuele aanstellingskeuring alleen aan het einde van een sollicitatieprocedure plaatsvinden. Als de keuze voor de kandidaat al gemaakt is.

  3. Persoonlijke levenssfeer en lichamelijke integriteit
    Bij een keuring moeten de persoonlijke levenssfeer  en lichamelijke integriteit van de sollicitant gerespecteerd en beschermd worden. Dat betekent dat de resultaten van het onderzoek alleen met toestemming van de sollicitant aan de aanstaande werkgever mogen worden doorgegeven. De sollicitant is niet verplicht de uitslag van de keuring met de aanstaande werkgever te delen.

    Er geldt een maximale bewaartermijn voor de resultaten. De bedrijfsarts mag de medische gegevens in principe zes maanden bewaren.

    Met het beschermen van lichamelijke integriteit wordt bedoeld dat de arts niet zonder toestemming of goede reden aan iemands lichaam mag komen. De aanraking moet in direct verband met het onderzoek staan.

  4. Informeren
    - In de vacaturetekst moet vermeld staan dat een aanstellingskeuring deel uitmaakt van de selectieprocedure.
    - Voorafgaand aan de keuring moet de werkgever melden waarom de keuring plaatsvindt en wat de bedrijfsarts precies gaat onderzoeken.
    - De werkgever moet de kandidaat melden dat deze niet verplicht is aan de keuring mee te werken.
    - De werkgever moet de kandidaat wijzen op diens recht om een herkeuring aan te vragen als deze het niet eens is met het resultaat van de keuring.
    - De werkgever moet de kandidaat wijzen op de mogelijkheid dat deze een klacht kan dienen bij de Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA).