Wat is een aanstellingskeuring?
Een aanstellingskeuring is een onderzoek naar de fysieke of psychische gezondheid van een sollicitant, als onderdeel van een sollicitatieprocedure.
Medische keuringen en regels
De Wet op de medische keuringen (Wmk) geeft regels voor aanstellingskeuringen. Een aanstellingskeuring mag in principe niet. Een keuring mag alleen als de uitoefening van de functie risico’s kan opleveren voor de gezondheid en veiligheid van de werknemer of anderen. En dan alleen als de werkgever die risico’s niet met gangbare maatregelen kan beperken. Voor aanstellingskeuringen zijn nog meer regels van toepassing. Een overzicht vind je hier.
Een aanstellingskeuring mag alleen door een bedrijfsarts worden verricht. Bovendien moet de aanstellingskeuring plaatsvinden aan het einde van de sollicitatieprocedure. De werkgever moet al van plan zijn om de sollicitant aan te nemen.
De Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA) helpt met informatie over wat wel en niet mag bij keuringen. Sollicitanten, werknemers, werkgevers, HR-functionarissen, ondernemingsraden, bedrijfsartsen en psychologen kunnen bij de CKA terecht. U kunt ook een klacht indienen bij de CKA.
Een aanstellingskeuring mag in principe niet.
Een keuring mag alleen als de uitoefening van de functie risico’s kan opleveren voor de gezondheid en veiligheid van de kandidaat of anderen. En dan alleen als de werkgever die risico’s niet met gangbare maatregelen kan beperken.
De regels zijn zo streng omdat een keuring niet misbruikt mag worden om sollicitanten op oneigenlijke gronden uit te sluiten. Bijvoorbeeld door te selecteren op het risico voor ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid in de toekomst. Ook is het heel belangrijk om de privacy van sollicitanten te beschermen.
Bescherming persoonlijke levenssfeer en lichamelijke integriteit
Bij een keuring kunnen de persoonlijke levenssfeer en lichamelijke integriteit van de keurling in het geding komen. De Wmk biedt bescherming tegen onevenredige inbreuken op de persoonlijke levenssfeer. Alleen als een functie medische geschiktheidseisen stelt is een keuring toegestaan. De keuring mag dan alleen over die eisen gaan en moet door de bedrijfsarts worden uitgevoerd.
Ook mag de bedrijfsarts alleen onderzoeken doen die noodzakelijk zijn om te zien of een keurling aan de eisen voldoet. Er mag geen onderzoek worden uitgevoerd dat een onevenredige inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer. De bedrijfsarts mag de medische gegevens in principe 6 maanden bewaren.
Bedrijfsarts beslist over keuring
De werkgever is verplicht om schriftelijk advies te vragen aan de bedrijfsarts. Die beslist of een keuring voor een bepaalde functie terecht is. Na een positief advies moet de werkgever de functie-eisen, het doel van de keuring, de specifieke gezondheidsvragen en de medische onderzoeken schriftelijk vastleggen. Ook moet de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging instemming verlenen met het keuringsbeleid.
In de vacaturetekst voor de functie moet zijn opgenomen dat een aanstellingskeuring onderdeel uitmaakt van de selectieprocedure. Voorafgaande aan de keuring zelf moet worden gemeld waarom de keuring plaatsvindt en wat de bedrijfsarts precies gaat onderzoeken. De werkgever moet erop wijzen dat de kandidaat niet verplicht is om mee te werken. Ook is de sollicitant niet verplicht is om de uitslag van de keuring met de werkgever te delen.
Recht op herkeuring
Ook moet gemeld worden dat de kandidaat het recht heeft om een herkeuring aan te vragen als hij/zij het niet eens is met het resultaat van de keuring. Tot slot moet de werkgever de kandidaat erop attenderen dat het mogelijk is om bij de Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA) een klacht in te dienen.
