Regelingen en subsidies voor leven lang ontwikkelen: welke zijn er?

Voor het volgen van scholing of andere vormen van leren, bestaan er verschillende regelingen. Denk bijvoorbeeld aan financiële tegemoetkomingen. Op deze pagina vind je een overzicht voor werkgevers, overheidsmedewerkers en particulieren.

Via onderstaand overzicht verwijzen we graag door naar nuttige regelingen en subsidies. Dit wordt regelmatig aangevuld. Ken je een regeling die hier nog niet is opgenomen? Geef dit dan aan ons door via doorbraakllo@ser.nl.

Ik ben een ondernemer/werkgever (of een samenwerkingsverband van werkgevers)
  • Sectorale Maatwerkregeling duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden (MDIEU) (2022-2025)
    Regeling zodat werkenden gezond hun pensioen halen, ook degenen met zwaar werk. Bedrijven die maatregelen nemen om werkenden tot de AOW-leeftijd inzetbaar te houden en ouderen met een zwaar beroep de mogelijkheid geven eerder te stoppen, kunnen hiervoor subsidie krijgen. Het minimaal aan te vragen bedrag is € 75.000 en de volgende periode voor een aanvraag is vanaf 1 september 2023.

  • Subsidie praktijkleren
    Tegemoetkoming in de kosten voor de begeleiding van een leerling, deelnemer of student. Ook een tegemoetkoming in de loon- of begeleidingskosten van een promovendus of technologisch ontwerper in opleiding. Een aanvraag indienen is mogelijk vanaf 2 juni 2023.

  • Tel mee met Taal
    Werkgevers, scholen, voorschoolse voorzieningen, bibliotheken, samenwerkingsverbanden, instellingen voor jeugdgezondheidszorg, of andere maatschappelijke organisaties kunnen subsidie aanvragen voor activiteiten gericht op het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Geïnteresseerden kunnen op de hoogte blijven van nieuwe subsidierondes door zich aan te melden voor de nieuwsbrief.

  • Vergoeding Belastingdienst
    Als werkgever of zzp-er kun je studiekosten voor je werknemers of voor jezelf (als zzp-er) onbelast vergoeden. Het gaat om scholing die gericht is op het vervullen van een beroep in de toekomst of om vakkennis op peil te houden. Tijdens de belastingaangifte mogen deze kosten worden afgetrokken van de winst uit onderneming.

  • Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen
    Werkgevers kunnen de opleiding van een werknemer betalen of een werknemer betaald verlof geven voor studiedagen. Voor sommige opleidingen hebben werkgevers via cao's afspraken gemaakt met Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen (O&O-fondsen). In dat geval vergoeden deze fondsen een deel van de kosten.

  • SLIM
    Ondernemers die hun bedrijf toekomstbestendig willen maken door te investeren in leren en ontwikkelen kunnen gebruik maken van de SLIM-regeling. De subsidie kan worden gebruikt voor bijvoorbeeld opleidings- en ontwikkelplannen of voor ontwikkeladviezen voor werknemers. Er zijn meerdere aanvraagtijdvakken in 2023. Van 1 tot en met 30 maart kunnen individuele mkb-ondernemingen een aanvraag indienen. Lees verder op de website van de Rijksoverheid voor de subsidievoorwaarden.

Ik ben een individu en wil me ontwikkelen
  • Leeroverzicht
    Werk je en wil je meer kennis over je vak of beroep? Of zoek je werk en wil je eerst een opleiding doen? Op de website Leeroverzicht vind je informatie over opleidingen en manieren om die te betalen. Ook kun je informatie vinden over loopbaanadviseurs bij jou in de buurt. De website Leeroverzicht is een initiatief van de Rijksoverheid, vakbonden, werkgeversorganisaties en organisaties van opleiders.

  • Advies bij loopbaanvragen
    De Leerwerkloketten geven kosteloos en onafhankelijk advies aan werkenden, werkzoekenden, zpp’ers en werkgevers op het gebied van leren en werken. Het gaat om advies over loopbaan en scholing, en het leerwerkloket kan ook ondersteunen bij het zoeken naar passende financiële regelingen
  • Subsidieregeling STAP-budget
    STAP is een publieke tegemoetkoming voor het financieren van scholing. Iedereen die 18 jaar of ouder is en een band heeft met de Nederlandse arbeidsmarkt, kan vanaf 1 maart 2022 een budget van maximaal 1.000 euro aanvragen voor scholing en ontwikkeling. Jaarlijks is er €218 miljoen beschikbaar, voor zo'n 300.000 mensen.”

  • STAP ontwikkeladvies
    Werkenden die een opleiding van maximaal MBO-2 niveau hebben afgerond, kunnen gratis advies krijgen van een loopbaanadviseur. Dat is onderdeel van de subsidieregeling STAP-budget. De werkende kan zelf een loopbaanadviseur selecteren en de adviseur vraagt de subsidie aan. Er zijn 15.000 ontwikkeladviezen voor € 700 per advies beschikbaar.

  • Levenlangleren krediet
    Een lening voor wie geen recht meer heeft op reguliere studiefinanciering (lening, aanvullende beurs en reisproduct). Onder bepaalde voorwaarden kun je toch geld lenen om het collegegeld of lesgeld te betalen.

  • Transitievergoeding bij ontslag
    Ffinanciële vergoeding bij ontslag of het niet verlengen van de arbeidsovereenkomst. Je kunt de transitievergoeding bijvoorbeeld gebruiken voor scholing om de overstap naar een andere baan makkelijker te maken.

  • Scholen met een uitkering
    werknemers met een WAO, WIA, WAZ, Wajong, Ziektewet of WW-uitkering (UWV), kunnen uitsluitend met instemming van het UWV scholing volgen als er een noodzaak tot het volgen van de scholing bestaat. Voor de scholing wordt gekeken of deze relevant is voor de arbeidsmarkt, niet langer dan één jaar duurt en of de uitkeringsgerechtigde schoolbaar is. Het initiatief tot het volgen van scholing kan van zowel het UWV als van de uitkeringsgerechtigde uitgaan.

  • NL Leert Door (2021)
    Met de NL Leert Door-subsidie kunnen opleiders kosteloos leerpakketten, abonnementen, cursussen en trainingen aanbieden. Werknemers in loondienst, flexwerkers, maar ook zelfstandigen en zzp’ers kunnen gebruik maken van de subsidieregeling. Het kabinet heeft in 2021 €200 miljoen uitgegeven voor omscholing en ontwikkeling van werkenden. Een gedeelte van het aanbod is ook in 2022 nog beschikbaar.

  • Tijdelijke regeling aanvullende crisisdienstverlening COVID-19
    Wie door de coronacrisis zijn werk kwijtraakt of dreigt kwijt te raken, kan extra ondersteuning krijgen om ander werk of inkomen te zoeken. Met een vernieuwde aanpak in 35 regionale mobiliteitsteams krijg je begeleiding bij eventueel loopbaanadvies, (om)scholing of hulp bij schulden. Er is speciale aandacht voor jongeren, mensen uit de banenafspraak en zelfstandige ondernemers.

  • Erasmus+ volwasseneneducatie en mbo
    Het Europese subsidieprogramma Erasmus+ biedt voor alle professionals binnen de (in)formele volwasseneneducatie mogelijkheden om in het buitenland te leren of te werken. Erasmus+ mbo richt zich meer op het beroepsonderwijs (ook voor volwassenen).

  • Fiscale scholingsaftrek
    Studiekosten (scholingskosten of kosten voor een evc-procedure) waren onder voorwaarden aftrekken bij je belastingaangifte. Deze aftrek is stopgezet per 1 januari 2022. In plaats daarvan komt per 1 januari het STAP-budget
Ik werk bij een onderwijsinstelling of een (regionaal) publiek-privaat samenwerkingsverband met een onderwijsinstelling
  • Opschaling verduurzaamde PPS in het beroepsonderwijs
    Er zijn meer vakmensen nodig voor de transitie naar een duurzame en digitale economie. Hiervoor moet de aansluiting tussen beroepsonderwijs en arbeidsmarkt verbeterd worden. Bestaande publiek-private samenwerkingen kunnen met een subsidie van het Nationaal Groeifonds bestaande initiatieven opschalen. Per project is tussen € 4 en 9 miljoen beschikbaar. Aanvragen kan tot en met 16 april 2023.

  • Regionaal investeringsfonds mbo (nieuwe aanvraagrondes juni 2023)
    Een subsidieregeling voor samenwerking tussen mbo’s en bedrijven.

  • Flexibel mbo voor volwassenen (t/m 2024)
    Samenwerkingsverbanden van publieke en private mbo-instellingen komen voor subsidie in aanmerking. Deze subsidie is bedoeld voor het gezamenlijk ontwikkelen van flexibele onderwijsprogramma’s in de derde leerweg die aansluiten op de behoeften van werkenden en werkzoekenden. De subsidie is ook bestemd voor het werven van de doelgroep, het professionaliseren van docenten en voor kennisdeling.

  • Tel mee met Taal
    Werkgevers, scholen, voorschoolse voorzieningen, bibliotheken, samenwerkingsverbanden, instellingen voor jeugdgezondheidszorg, of andere maatschappelijke organisaties kunnen subsidie aanvragen voor activiteiten gericht op het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Geïnteresseerden kunnen op de hoogte blijven van nieuwe subsidierondes door zich aan te melden voor de nieuwsbrief. .

  • Uitvoering van beleid Duurzame inzetbaarheid en LLO
    Het ministerie van SZW stimuleert duurzame inzetbaarheid en leven lang ontwikkelen. Bedrijven en stichtingen kunnen 50% subsidie voor duurzame inzetbaarheid en 25% subsidie krijgen op het gebied van eerder stoppen met werken. Het minimumbedrag is € 75.000. Het aanvraagtijdvak is geopend vanaf september 2023. Meer informatie staat op www.uitvoeringvanbeleidszw.nl.


  • Centres of Expertise
    Op basis van het sectorakkoord hoger onderwijs is er 47 miljoen euro per jaar beschikbaar voor profilering en “Centres of expertise” in het hoger onderwijs. Hiermee kunnen bestaande of nieuwe Centres of expertise, field labs en andere vormen van co-creatie tussen onderwijs en werkveld worden gecontinueerd of gestart. Zie ook het sectorakkoord (pagina 8).


  • Erasmus+ volwasseneneducatie
    Subsidie voor diverse soorten projecten in de volwasseneneducatie. Erasmus+, het Europese subsidieprogramma, biedt voor alle professionals binnen de (in)formele volwasseneneducatie mogelijkheden om in het buitenland te leren of te werken.


  • Subsidie zij-instroom docenten
    Onderwijsinstellingen kunnen subsidie ontvangen om mensen aan te nemen en in staat te stellen om via een zij-instroomtraject binnen twee jaar hun onderwijsbevoegdheid te halen. De subsidie bedraagt €25.000 euro per zij-instromer.


  • ESF+- (2021-2027)
    Aan de invulling van het nieuwe ESF+ wordt gewerkt. Voornemen is om dit te focussen op het aan het werk helpen en houden van zowel werkzoekenden als werkenden met een kwetsbare arbeidsmarktpositie in de 35 arbeidsmarktregio's. Hierbij speelt ook opleiding en LLO een rol, met name bij het onderdeel gericht op kwetsbare werkenden.


  • Centres of Vocational Excellence (CoVEs)
    CoVEs zijn publiek-private samenwerkingsverbanden tussen hogescholen en werkveld en vallen onder het Erasmus+ programma. De CoVEs richten zich op een maatschappelijke uitdaging, zoals de energietransitie, voedsel of zorg. De samenwerkingsverbanden investeren in (onderwijs)innovatie, leven lang ontwikkelen en onderzoek.


Ik werk bij een gemeente, provincie of UWV
  • Erasmus+ volwasseneneducatie
    Subsidie voor diverse soorten projecten in de volwasseneneducatie. Erasmus+, het Europese subsidieprogramma, biedt voor alle professionals binnen de (in)formele volwasseneneducatie mogelijkheden om in het buitenland te leren of te werken.

  • Beleidsregels Scholing 2016
    Werknemers met een WAO, WIA, WAZ, Wajong, Ziektewet of WW-uitkering (UWV), kunnen uitsluitend met instemming van het UWV scholing volgen als er een noodzaak tot het volgen van de scholing bestaat. Voor de scholing wordt gekeken of deze relevant is voor de arbeidsmarkt, niet langer dan één jaar duurt en of de uitkeringsgerechtigde schoolbaar is. Het initiatief tot het volgen van scholing kan van zowel het UWV als van de uitkeringsgerechtigde uitgaan.
Sectorale regelingen
  • Sectorale Maatwerkregeling duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden (MDIEU) (2022-2025)
    Regeling zodat werkenden gezond hun pensioen halen, ook degenen met zwaar werk. Samenwerkingsverbanden van sociale partners op sectoraal niveau kunnen € 20.000 aanvragen voor een sectoranalyse. Het volgende aanvraagtijdvak start op 1 september 2023. In totaal is een miljard euro beschikbaar.

  • Werktuig PPO (2021-2024)
    Regeling voor permanente ontwikkeling in de creatieve en culturele sector. Het programma biedt werknemers én zzp’ers een tegemoetkoming in de kosten voor professionalisering. Het gaat om bij- na- of omscholing, maar ook initiatieven als leernetwerken voor peer-to-peer learning, of individuele coaching.
  • SectorplanPlus (t/m 2026)
    Subsidie voor werkgevers in de Zorg en Welzijn om een extra impuls te geven aan opleidingsprojecten die gericht zijn op nieuwe instroom, met ontslag bedreigde werknemers, opscholing binnen de organisatie via de beroepskwalificerende scholing of opleidingen tot praktijk/werkbegeleiders.
  • Opleiding- en Ontwikkelingsfondsen
    Werkgevers kunnen de opleiding van een werknemer betalen of een werknemer betaald verlof geven voor studiedagen. Voor sommige opleidingen hebben werkgevers via cao's afspraken gemaakt met Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen (O&O-fondsen). In dat geval vergoeden deze fondsen een deel van de kosten.
  • Subsidie zij-instroom docenten (tot en met 1 januari 2026)
    Onderwijsinstellingen kunnen subsidie ontvangen om mensen aan te nemen en in staat te stellen om via een zij-instroomtraject binnen twee jaar hun onderwijsbevoegdheid te halen. Dat kan nu ook voor de sector mbo. De subsidie bedraagt 20.000 euro per zij-instromer.
  • Sectorale Maatwerkregeling duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden (MDIEU) (2022-2025): Regeling zodat werkenden gezond hun pensioen halen, ook degenen met zwaar werk. Samenwerkingsverbanden van sociale partners op sectoraal niveau kunnen € 20.000 aanvragen voor een sectoranalyse en vanaf 1 juni 2022 een activiteitenplan laten ondersteunen. In totaal is een miljard euro beschikbaar.

Regionale regelingen
  • Twents Fonds voor Vakmanschap
    Werkenden, zzp’ers en werkzoekenden uit Twente die zich willen om-, bij- of herscholen in een vakrichting tot en met mbo niveau 4, kunnen een opleidingscheque ter waarde van maximaal €2.500 aanvragen om scholing te bekostigen. 

  • Overijssels Vakmanschap
    Voor mensen die wonen en werken in Overijssel en zich willen laten om-, bij- of herscholen in de techniek of het technisch onderwijs, zijn scholingsvouchers beschikbaar waarmee een opleidingstraject (grotendeels) vergoed kan worden.

  • Maatwerkscholing (1000-banenplan Groningen)
    Een regeling voor de bekostiging van niet gestandaardiseerde maatwerktrajecten voor werkzoekenden uit de arbeidsmarktregio Groningen en Noord-Drenthe. De scholing dient als voorbereiding op banen gericht op de herstelopgave in de aardbevingsgemeenten. De aanvraag wordt gedaan door de betrokken accountmanager van gemeente of UWV.

  • Fonds mismatch op de arbeidsmarkt (Utrecht)
    Werkgevers en hun partners (bijv. onderwijsinstellingen) kunnen bij de gemeente Utrecht subsidie aanvragen voor programma’s of activiteiten waardoor vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar aansluiten. Dat kan door in te zetten op de opleiding, ervaring of competenties van werkzoekenden en werknemers.

  • Gemeentelijke regelingen: de toepassing van de instrumenten van de participatiewet kunnen verschillen per gemeente. Gemeenten hebben beleidsvrijheid en bepalen op basis van maatwerk wat iemand aan (financiële) ondersteuning nodig heeft. Daarnaast verschilt het in hoeverre gemeenten aanvullende instrumenten, zoals bijv. scholing, toepassen voor doelgroepen die onder de Participatiewet vallen.

  • REACT-EU
    REACT-EU is een initiatief voor herstel van de economie naar aanleiding van covid-19. Er is 55 miljard euro beschikbaar voor behoud van banen. De fondsen kunnen ook worden gebruikt voor het scheppen van banen, werkgelegenheid van jongeren en voor investeringssteun aan mkb bedrijven. Allereerst worden de fondsen beschikbaar gesteld via ESF+. Daarnaast kunnen kleine bedrijven, universiteiten, verenigingen, stichtingen en vrijwilligersorganisaties kunnen steun aanvragen bij het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO).

  • Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) is een Europese subsidie bedoeld om groei in minder ontwikkelde regio’s te bevorderen. Regio’s kunnen zich tot 2027 bij het Ministerie van Economische Zaken melden wanneer zij aan de slag willen met innovatie en onderzoek, de digitale agenda, steun voor het mkb en de koolstofarme economie. De benodigde plannen worden opgesteld met netwerkpartners, voorgelegd aan de Europese Commissie en beoordeeld door experts.

  • Just Transition Fund (JTF) is een subsidie van de Europese Unie voor de energie- en klimaattransitie. Regio’s die negatieve gevolgen ondervinden van deze transitie kunnen zich tot 2027 bij het Ministerie van Economische Zaken melden. Voor Leven Lang Ontwikkelen worden activiteiten gesubsidieerd zoals onderzoek en innovatie, bij- en omscholing van werknemers en arbeidsbemiddeling. De benodigde plannen worden opgesteld met netwerkpartners, voorgelegd aan de Europese Commissie en beoordeeld door experts.
Meer nuttige informatie

Meld knelpunten bij leven lang ontwikkelen!

Ben je een belemmering in de wet- en regelgeving tegengekomen die leven lang ontwikkelen in de weg staat? Of heb je juist een goede oplossing voor een belemmering gevonden? Geef deze dan door via doorbraakllo@ser.nl. Vanuit de actie-agenda gaan we met deze knelpunten aan de slag door ze onder de aandacht te brengen van de relevante partijen.
Fabriekmedewerker met veiligheidskleding voor stellage

Op de hoogte blijven

Wil je op de hoogte blijven van alle actualiteiten? Schrijf je dan in voor onze Leven lang ontwikkelen-nieuwsbrief en word lid van de LinkedIn-groep.