Arbeidsvermogen

Veel mensen met een verminderd arbeidsvermogen willen dolgraag aan de slag, maar hebben moeite met het vinden en behouden van een baan. Zij lopen tegen hindernissen op, zoals vooroordelen, gebrek aan voorzieningen en ontbreken van begeleiding.

Aan de andere kant zoeken veel werkgevers naar mogelijkheden om mensen met een arbeidsbeperking een arbeidsplek te geven. Hun ervaringen tonen aan dat het opnemen van arbeidsbeperkten veel voordelen kan hebben: ze zijn vaker loyaal en gemotiveerd, melden zich minder vaak ziek en zorgen voor meer samenhang binnen een team.

Dubbel zoveel arbeidsbeperkten werkloos

Volgens het CBS (Statline 2018) telde Nederland in 2017 bijna 1,9 miljoen mensen met een arbeidshandicap tussen de 15-75 jaar. Daarvan behoren er 666.000 tot de beroepsbevolking. 9,6 procent daarvan is werkloos (of werkt minder uren dan gewenst). Dat is ruim tweemaal zoveel als de werkloosheid onder niet-arbeidsgehandicapten (4,5%). Iets meer dan 57% werkte in deeltijd (383.000); een kwart (164.000) werkte minder dan 12 uur per week. De netto-arbeidsparticipatie van arbeidsbeperkten is laag: 32,2% Onder niet-arbeidsgehandicapten is dat 72,5%.

Stimulans door overheid en sociale partners

Inzet voor arbeidsbeperkten wordt gestimuleerd door de banenafspraak uit het Sociaal Akkoord van 11 april 2013. Daarin hebben de sociale partners (organisaties van werkgevers en werknemers) en de overheid afgesproken dat er begin 2026 in totaal 125.000 banen moeten zijn bijgekomen voor mensen met een arbeidsbeperking; 100.000 in de markt- en 25.000 in de overheidssector. De sociale partners stimuleren hun achterban met informatie, bijeenkomsten en goede voorbeelden.

De overheid stimuleert werkgevers met bijvoorbeeld een korting op de premies werknemersverzekeringen, een loonkostensubsidie, een no-riskpolis en een proefplaatsing. Ook kosten voor begeleiding van een arbeidsbeperkte werknemer kan de overheid vergoeden.

Kennisdocument en diversiteitswijzer

Diversiteit in Bedrijf stelde een kennisdocument samen over het bevorderen van kansen op werk en werkbehoud van mensen met een arbeidsbeperking en/of chronische ziekte. Daarin staat informatie over de meerwaarde van diversiteit op basis van arbeidsvermogen, een overzicht van de knelpunten en mogelijke oplossingen, en de rol van de medezeggenschap en medewerkersnetwerken. De meest recente versie van dit kennisdocument vindt u hier (april 2020). In de diversiteitswijzer ‘Werken naar vermogen’ zijn praktische tips en handvatten opgenomen om een inclusief klimaat te stimuleren voor mensen met een arbeidsbeperking of chronische ziekte.

Charterbijeenkomst

Op dinsdag 18 september 2018 organiseerde Diversiteit in Bedrijf samen met de Schiphol Group de Charterbijeenkomst ‘Selecteren zonder beperking’. Centraal stond de vraag hoe de kansen op werk en werkbehoud voor mensen met een arbeidsbeperking kunnen worden vergroot. Deelnemers kregen onder andere inkijk in de praktijk van de Luchtvaart Community Schiphol, een pitch van Studeren en Werken Op Maat (SWOM) over hogeropgeleide jongeren met een beperking, en een presentatie van een training van Ieder(in) en het College Rechten van de Mens.

Een eerdere Charterbijeenkomst over werk voor mensen met een arbeidsbeperking vond plaats op donderdag 23 juni 2016 in samenwerking met PostNL. Het thema was: ‘Naar een duurzame en succesvolle inzet van arbeidsbeperkten en chronisch zieken’. PostNL en USG People gaven een kijkje in de keuken over hun aanpak van duurzame inzetbaarheid van arbeidsbeperkte werknemers. Ook mensen met een arbeidsbeperking of chronische ziekte kwamen aan het woord.

 

Arbeidsvermogen-netwerken

Medewerkersnetwerken spelen een belangrijke rol in het bevorderen van diversiteit en inclusie in hun organisaties. Zij blijken een belangrijke motor voor de participatie van medewerkers en dragen daarmee bij aan een inclusieve werkcultuur. Steeds meer bedrijven zien de meerwaarde ervan en investeren in deze netwerken.

Het Platform Chronisch zieke politiemensen van de Nationale Politie biedt een luisterend oor en hulp aan collega’s en geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de beleidsdirectie. In dit fragment vertelt Peter van de Beek er meer over.

Medewerkersnetwerken in beeld: arbeidsbeperking en chronische ziekte