Hoe kunnen we als ondernemingsraad beter en eerder anticiperen?

Als or hebben wij vaak het gevoel dat we achter de feiten aanlopen. We willen eerder een rol spelen in de besluitvorming en ook de achterban daar beter bij betrekken. Hoe pakken we dit aan bij een instemmingsaanvraag?

'Vraag het de SER' is een reeks van meerdere artikelen met vragen en antwoorden over medezeggenschap.

Artikel 27 van de WOR (Wet op de ondernemingsraden) geeft een lijst van onderwerpen die de bestuurder voor instemming aan de or moet voorleggen voordat hij zijn plannen mag uitvoeren. Dan gaat het bijvoorbeeld om regelingen rond arbeidsomstandigheden, persoonsgegevens of arbeidstijden. Het is verstandig om op tijd in overleg te gaan over dit soort onderwerpen. Zo oefenen jullie er zoveel mogelijk invloed op uit én wordt de bestuurder niet verrast door het al dan niet geven van instemming door de or.

Overleg over de algemene gang van zaken

De Wet op de ondernemingsraden stelt in artikel 24 dat er twee keer per jaar een overleg tussen or en bestuurder moet plaatsvinden waarin de algemene gang van zaken wordt besproken. In zo’n overleg bespreek je ook wat er het komende half jaar te verwachten valt en hoe de medezeggenschap erbij betrokken wordt. Daar moeten ook afspraken over worden gemaakt. Op die manier creëer je de mogelijkheid om vroegtijdig mee te kunnen denken.

Tip: Strategische onderwerpen

Zo’n artikel-24-overleg is ook een mooie gelegenheid om met de bestuurder te sparren over onderwerpen die op langere termijn spelen. Denk hierbij aan onderwerpen als klimaatverandering, technologische veranderingen of vergrijzing van de bevolking en wat daarvan gevolgen kunnen zijn voor jullie organisatie. Dit soort - strategische - onderwerpen vragen in de toekomst mogelijk om een andere bedrijfsstrategie. Alleen valt daar nu nog niet heel concreet iets over te zeggen en ligt er ook nog geen instemmingsverzoek of adviesaanvraag op tafel. De enige zekerheid die je hebt is dat er iets gaat veranderen. Ons advies is: neem de kans waar om vroegtijdig met de bestuurder (en toezichthouders) zo’n onderwerp te verkennen.

Achterban raadplegen

Verder is het zaak dat de or de achterban informeert dat er een instemmingsaanvraag loopt, waar deze over gaat en op welke manier collega’s geraadpleegd worden. Inbreng van de collega’s zorgt dat jullie beter geïnformeerd zijn en dus ook beter kunnen reageren op de instemmingsaanvraag. Er zijn allerlei middelen om hun om hun mening te vragen: (online) bijeenkomsten, een or-spreekuur en polls of enquêtes. Op die manier krijgen collega’s de mogelijkheid om mee te denken en invloed te hebben. Uiteindelijk vergroot dit ook het draagvlak.

Contact met bestuurder

Vervolgens is het aan de or om de ingebrachte standpunten en ideeën te gebruiken in het contact met de bestuurder. Vergeet niet om de collega’s op de hoogte te houden over het verloop van de overlegvergadering waarin de instemmingsaanvraag is besproken. Jullie kunnen dan aangeven waarmee je als or al dan niet instemt, en waarom je dat doet.

Tip: Denk na over je rol

Nemen jullie deel aan werk- of klankbordgroepen over de instemmingsaanvraag? Maak dan vooraf de rol van de or duidelijk. Zit de or erbij als toehoorder of wordt namens de gehele or input gegeven? Voor een proactieve or zijn dit belangrijke vragen om bij stil te staan. Op de website van de SER staan meer informatie en praktische tips over (vroegtijdig) overleg met de bestuurder en het betrekken van de achterban. Heb je een vraag? Stel deze dan aan de vragenservice van de Bedrijfscommissie.