Werken aan een goede arbeidsmarktdienstverlening

Opening door SER-voorzitter Mariëtte Hamer bij de conferentie Regionale samenwerking voor de arbeidsmarkt, georganiseerd door SER en StvdA

19 juni 2019

Het gesproken woord geldt.

Welkom, mede namens de Stichting van de Arbeid. Fijn dat u met zovelen aanwezig bent op deze bijeenkomst. Ik zie een mooie diversiteit aan deelnemers van sociale partners: landelijk, sectoraal en decentraal. Daarnaast de uitvoeringsorganisaties, ministeries en anderen die betrokken zijn bij de arbeidsmarkt.

Inspelen op de arbeidsmarkt van de toekomst

Vandaag staat een belangrijk vraagstuk centraal. Namelijk welke arbeidsmarktdienstverlening en arbeidsmarktinfrastructuur nodig zijn om in te spelen op de toekomstige arbeidsmarkt, voor zowel werkzoekenden als werkgevers. En hoe kan, door samenwerking tussen sociale partners en uitvoerders, meerwaarde worden bereikt?

In 2015 heeft de SER een advies gegeven over hoe we werkloosheid effectief kunnen voorkomen en beperken. Dat advies heette Werkloosheid voorkomen, beperken en goed verzekeren. Centraal in dat advies stonden aanbevelingen over voorzorg in plaats van nazorg, intensivering van de preventie van werkloosheid, persoonlijke en intensieve ondersteuning, eerder in de tijd actie ondernemen en inzet op meer maatwerk. De analyse was toen dat vele partijen met verschillende rollen en verantwoordelijkheden bezig zijn met de arbeidsmarkt infrastructuur. Sommigen noemden het een lappendeken. Ik denk dat dat nog steeds het geval is. De SER adviseerde om een betere afstemming en samenwerking te bevorderen tussen overheden, UWV en sociale partners op centraal en decentraal niveau. Dit vraagstuk van samenwerking en regie is onverminderd actueel.

Pilots

In het advies werd voorgesteld om ervaring op te doen met vernieuwende vormen van dienstverlening, regie en samenwerking voor de arbeidsmarkt. Daarvoor zijn een aantal pilots gestart.We zijn nu enkele jaren bezig en vandaag kunnen we de eerste ervaringen met u delen. We zullen zes van deze pilots presenteren, maar er waren er natuurlijk meer. Later dit jaar vindt de eindevaluatie van alle projecten plaats.

Noodzaak tot veranderen

De arbeidsmarkt is sinds het eerdere SER-advies flink aangetrokken. De noodzaak om werknemers toe te rusten op veranderingen in hun werk is alleen maar groter geworden. We moeten zorgen dat mensen die hun baan dreigen te verliezen tijdig en effectief worden geholpen naar nieuw werk. Daarbij moeten we meer zicht krijgen op de kansen en belemmeringen. Een vraag is hoe we versnippering tegengaan en welke rol sectoren en fondsen hierbij spelen. Een tweede vraag is hoe we zorgen voor een sluitende en aansprekende dienstverlening voor werknemers, werkzoekenden en werkgevers. We zoeken vandaag naar bouwstenen voor het verder bouwen aan een goede arbeidsmarktdienstverlening en infrastructuur. Het programma van deze dag is erop gericht om meer inzicht krijgen in wat wél en niet werkt.

Professor Pierre Koning van de Universiteit van Leiden en de VU zal spreken over de effectiviteit van arbeidsdienstverlening. Daarop is de laatste jaren beter zicht ontstaan. Er is een aantal algemene lessen te trekken over nut en noodzaak van verschillende vormen van dienstverlening. Professor Koning zal ook laten zien dat de praktijk weerbarstig is, vooral voor dienstverlening voorafgaand aan mogelijk ontslag. Ik wens u een inspirerende dag!